Skip to content

Windpark Friesland

  1. Home
  2. Cable Terminations
  3. HV Installation
  4. Windpark Friesland
  • Windpark Friesland

VS&H Offshore werkt aan de energietransitie op het project Windpark Fryslân in het Friese deel van het IJsselmeer, nabij Breezanddijk. Wij leggen in opdracht van het aannemersconsortium Zuiderzeewind komend jaar de 110kV hoogspanningskabels aan die het windpark verbinden met het hoogspanningsnet van netbeheerder TenneT. Het is de langste duurzame energieverbinding over land in Nederland. Vanaf 2021 zet de provincie Friesland een flinke stap in de energietransitie. Dat jaar moet in het Friese deel van het IJsselmeer Windpark Fryslân gaan draaien: 89 windturbines die jaarlijks ongeveer 1.500 GWh aan groene stroom produceren – evenveel als het stroomverbruik van 500.000 huishoudens. Windpark Fryslân zorgt voor een flinke CO2-besparing: elk jaar maar liefst 800.000 ton. Dat is vergelijkbaar met de uitstoot van 500.000 personenauto’s.

Article Windpark Friesland

Verschillend projectteam per traject

Om de opgewekte energie bij de Friese huishoudens te krijgen, wordt het windpark met 6 110kV hoogspanningskabels met een dikte van 12 centimeter gekoppeld aan het hoogspanningsnet van netbeheerder TenneT. V&SH won vorig jaar de tender en start binnenkort met het leggen van zo’n 60 kilometer aan kabels in de Afsluitdijk en langs de A7 in 2 projectteams. Het ene projectteam werkt aan de verbinding van het transformatorstation van Windpark Fryslân op Breezanddijk naar Marnezijl, ten westen van Bolsward. Projectmanager hier is Tom Dohmen. Het andere doet dit tussen Marnezijl en Oudehaske, vlakbij Heerenveen. Hier wordt de stroom van Windpark Fryslân aangesloten op het hoogspanningsnet.

Voor Friesland is het windpark een enorme boost op het gebied van duurzaamheid. Het is prachtig om zo’n project op ons cv te hebben.

Het kapitaal is duurzame electriciteit

‘Een absoluut prestigeproject’, vat Michel Molema samen. Hij is projectmanager van het deel Marnezijl – Oudehaske. “Voor Friesland is het windpark een enorme boost op het gebied van duurzaamheid. Het is prachtig om zo’n project op ons cv te hebben. Het project past bij onze ambitie om samen met opdrachtgevers te werken aan de energietransitie. De techniek die wij toepassen is niet nieuw: wij hebben jarenlange ervaring in de aanleg van hoogspanningskabels voor transportverbindingen. Maar we hebben het hier wel over de langste duurzame energieverbinding over land in Nederland. Normaal wordt een koppeling met het hoogspanningsnet veel dichter bij een windpark gerealiseerd.”

“Het project ligt qua techniek in onze comfortzone”, vindt ook Tom Dohmen, projectmanager van het deel Breezanddijk – Marnezijl, waarvan 15 km. door de Afsluitdijk. “Dat is de belangrijkste reden waarom wij de aanbesteding van WPF hebben gewonnen. Door te kiezen voor een ervaren kabellegger beheerst de opdrachtgever de risico’s. De exportkabels vormen ‘de aorta van het project’. Het meeste geld gaat zitten in de bouw van de windturbines en de paalfunderingen, maar de kabels transporteren straks het kapitaal: duurzame elektriciteit.”

High Voltage Cable Roll

Zware storm en andere uitdagingen

De techniek mag volgens beide projectmanagers ‘gesneden koek’ zijn, toch zitten er aan het project allerlei ‘complicerende factoren’. Werken op de Afsluitdijk is er een van. Tom: “Het gaat om een primaire waterkering en dus moet de sleuf, bijvoorbeeld als er zware storm dreigt, binnen een paar uur dichtgegooid kunnen worden. Dat betekent dat wij het werk steeds in delen moeten doen en dat veel mensen en machines op een klein stukje grond bezig zijn. Verder leggen we de kabel aan onder een bestaand fietspad. Dat moet afgebroken en weer aangelegd worden. Bovendien moeten wij de Afsluitdijk voor een deel afzetten. Dat vraagt om complexe verkeersmaatregelen. Gelukkig kunnen wij hiervoor de expertise inschakelen van zusterbedrijf KWS.” Ook de grond van de Afsluitdijk vormt volgens Tom een uitdaging. “Uit eigen bodemonderzoek is gebleken dat wij op het gehele traject de bodem moeten verbeteren. Een hoogspanningskabel geeft warmte af. De grond eromheen moet die op een veilige manier afvoeren, anders wordt de kabel te heet en verliest hij transportvermogen. De Afsluitdijk ligt ver boven NAP. Daardoor is er een grote kans dat de grond uitdroogt. Er ontstaat dan een isolerende luchtlaag rond de kabel. Dat probleem voorkomen wij door de bestaande grond te vervangen door een goede kwaliteit zand, ook wel ‘backfillzand’ genoemd. Dit zand is beter in staat de warmte naar de omgeving te geleiden.”

De planning is ambitieus

In juni is de aanleg van de hoogspanningskabels gestart. Over een jaar moet de klus klaar zijn. “Dat is best ambitieus”, vindt Michel. Er zit volgens hem weinig speling in de planning om tegenvallers op te vangen. Omgevingsmanagement is dé uitdaging op zijn traject. “Het is zaak om alle stakeholders tevreden te houden, zodat de vaart in het project blijft. Op dit traject moeten wij met heel veel partijen werkafspraken maken. Niet alleen met Rijkswaterstaat, die de grond langs de A7 bezit, maar ook met de eigenaren in het landelijk gebied.

Communicatie met omgeving van groot belang

De crux zit in de voorspelbaarheid: stakeholders zoals landeigenaren of bewoners in het gebied moeten weten wanneer wij aan de slag gaan en hoe wij de klus aanpakken. Zij moeten er bovendien zeker van zijn dat wij de gemaakte afspraken ook waarmaken. Dat betekent: helder communiceren, ook als er tegenvallers zijn.” Om die op te vangen, wordt volgens Michel gewerkt met een flexibele schil van zoveel mogelijk lokale aannemers. “Zij kennen de grondeigenaren vaak goed en kunnen ons helpen bij het maken van werkafspraken. Tijdens een schouw in het gebied kwamen wij in gesprek met een lokale aannemer die een sloot aan het opschonen was. Hij bleek dit te doen voor 80 procent van de eigenaren in het gebied. Zo iemand komt veel gemakkelijker bij de mensen binnen dan wij. We profiteren er beiden van: de lokale aannemer is zeker van omzet, wij maken gebruik van zijn netwerk.’